Co to jest Syndrom Chorego Budynku (SBS)?

Określenie syndrom chorego budynku pochodzi od angielskiego terminu „Sick Building Syndrome” (SBS). Odnosi się ono do zespołu objawów zdrowotnych, które pojawiają się u ludzi na skutek dłuższego przebywania w określonym budynku lub pomieszczeniu, często związanego z niską jakością powietrza wewnętrznego.

Najczęstsze objawy Syndromu Chorego Budynku

Co powoduje Syndrom Chorego Budynku?

Zjawisko syndromu chorego budynku zostało szerzej zauważone po kryzysie energetycznym w latach 70. XX wieku, kiedy to w celu oszczędzania energii znacząco ograniczono wentylację w budynkach (np. w USA zmieniono normy z ok. 25 m³/h do ok. 8 m³/h świeżego powietrza na osobę). Obecnie powszechnie uważa się, że niewystarczająca lub nieprawidłowo działająca wentylacja jest jedną z głównych przyczyn występowania SBS. Brak odpowiedniej wymiany powietrza prowadzi do kumulacji zanieczyszczeń i pogorszenia jakości powietrza wewnętrznego.

Inne potencjalne przyczyny SBS

Oprócz niewłaściwej wentylacji, do rozwoju syndromu chorego budynku mogą przyczyniać się inne czynniki:

• Zanieczyszczenia chemiczne: Emitowane z materiałów budowlanych, wykończeniowych (farby, kleje, lakiery), mebli, wykładzin, środków czystości czy sprzętu biurowego (np. drukarki, kserokopiarki). Lotne związki organiczne (LZO) mogą wywoływać objawy nawet przy niskich stężeniach.
• Zanieczyszczenia biologiczne: Pleśnie, grzyby, bakterie, roztocza rozwijające się w zawilgoconych miejscach, systemach klimatyzacji, nawilżaczach czy na materiałach budowlanych.
• Zanieczyszczenia zewnętrzne: Spaliny samochodowe, pyły przemysłowe, smog dostające się do budynku przez nieszczelności lub nieodpowiednio zlokalizowane czerpnie powietrza.
• Niewłaściwe warunki mikroklimatyczne: Nieodpowiednia temperatura, wilgotność powietrza, słabe oświetlenie.

Warto zwrócić uwagę na potencjalne źródła zanieczyszczeń, takie jak źle wentylowane garaże przydomowe, skąd spaliny i opary chemikaliów mogą przenikać do części mieszkalnej, znacząco obniżając jakość powietrza i przyczyniając się do objawów syndromu chorego budynku.

Jak Rozwiązać Problem Chorego Budynku?

Diagnoza i rozwiązanie problemu syndromu chorego budynku wymaga kompleksowego podejścia. Zazwyczaj obejmuje ono wywiad z użytkownikami budynku, szczegółową inspekcję systemu wentylacji i klimatyzacji, a także identyfikację i ocenę potencjalnych źródeł zanieczyszczeń. Pobieranie próbek powietrza i ich analiza laboratoryjna mogą być pomocne, ale rzadko dają jednoznaczną odpowiedź, gdyż stężenia poszczególnych zanieczyszczeń często mieszczą się w normach.

Strategie naprawcze dla budynków z SBS:

Rozwiązania problemu chorego budynku zazwyczaj koncentrują się na eliminacji źródeł zanieczyszczeń i poprawie wentylacji:

• Usuwanie lub ograniczanie źródeł zanieczyszczeń:
  • Regularna wymiana filtrów w systemach wentylacji i klimatyzacji.
  • Okresowe czyszczenie i konserwacja kanałów wentylacyjnych.
  • Wymiana materiałów emitujących LZO (np. stare wykładziny, płyty sufitowe).
  • Kontrola i usuwanie zawilgoceń oraz pleśni.
  • Właściwe przechowywanie i stosowanie środków chemicznych (farby, rozpuszczalniki, środki czystości).
  • Wydzielenie lub zakazanie palenia tytoniu w budynku.
• Poprawa wentylacji:
  • Zwiększenie ilości dostarczanego świeżego powietrza (zgodnie z obowiązującymi normami).
  • Modernizacja lub usprawnienie istniejącego systemu wentylacyjnego.
  • Zapewnienie prawidłowego działania wentylacji mechanicznej, w tym rekuperacji.
  • Instalacja lokalnych wentylatorów wyciągowych w miejscach powstawania zanieczyszczeń (np. kuchnie, łazienki).
  • Zapewnienie odpowiedniego czasu na wyschnięcie i wywietrzenie budynku po pracach budowlanych lub remontowych przed jego zasiedleniem.

Podsumowanie: Wentylacja kluczem do zdrowego budynku