Branża HVAC (Heating, Ventilation, Air Conditioning) to sektor, który nieustannie ewoluuje, dostosowując się do nowych technologii, rosnących wymagań dotyczących efektywności energetycznej i coraz bardziej restrykcyjnych przepisów środowiskowych. Rok 2026 przyniesie kolejne istotne zmiany w wymaganiach prawnych HVAC zarówno na poziomie Unii Europejskiej, jak i w Polsce. Zrozumienie i przestrzeganie aktualnych norm wentylacji, certyfikatów HVAC oraz innych regulacji jest kluczowe dla zapewnienia zgodności z prawem, bezpieczeństwa i optymalnej pracy instalacji. Ten przewodnik ma za zadanie przedstawić najważniejsze regulacje i certyfikacje, które będą obowiązywać w 2026 roku, pomagając firmom i instalatorom w utrzymaniu zgodności z prawem HVAC.

Kluczowe regulacje UE i ich wpływ na HVAC w 2026 roku

Unia Europejska kontynuuje swoją politykę dekarbonizacji i zwiększania efektywności energetycznej, co ma bezpośrednie przełożenie na sektor HVAC. Dwa główne akty prawne, które będą kształtować branżę w 2026 roku, to Dyrektywa w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (EPBD recast 2024) oraz Rozporządzenie F-gazowe (UE) 2024/573.

1. Dyrektywa w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (EPBD recast 2024)

Dyrektywa EPBD, której celem jest zmniejszenie zużycia energii w budynkach i redukcja emisji gazów cieplarnianych, wprowadza szereg wymagań, które będą stopniowo zaostrzane. W 2026 roku kluczowe będą następujące aspekty [1, 3]:

• Klasy energetyczne budynków: Od 1 stycznia 2026 roku w Polsce budynki będą charakteryzowane klasą efektywności energetycznej od A+ do G. Ma to ułatwić zrozumienie, jak skutecznie budynek gospodaruje energią, podobnie jak w przypadku sprzętu AGD. Klasy te oceniają zużycie energii na potrzeby ogrzewania, chłodzenia, wentylacji, podgrzewania wody i innych celów. Budynki klasy A+ i A będą musiały wytwarzać zerową emisję dwutlenku węgla na miejscu z paliw kopalnych, co oznacza, że ogrzewanie gazem ziemnym nie pozwoli na uzyskanie tych klas [3].
• Minimalne wymagania dla nowych budynków: Od 1 stycznia 2028 roku wszystkie nowe budynki publiczne, a od 1 stycznia 2030 roku wszystkie nowe budynki jednorodzinne, będą musiały być bezemisyjne lub niskoemisyjne. Chociaż te daty wykraczają poza 2026 rok, już teraz należy projektować instalacje HVAC z myślą o tych przyszłych wymaganiach.
• Regularne przeglądy systemów technicznych: Systemy ogrzewania, wentylacji i klimatyzacji oraz ich kombinacje, będą podlegać okresowym kontrolom pod kątem efektywności energetycznej. To podkreśla znaczenie regularnego serwisu i konserwacji, a także konieczność przeprowadzania audytów instalacji HVAC.

2. Rozporządzenie F-gazowe (UE) 2024/573

Rozporządzenie F-gazowe ma na celu znaczne zmniejszenie emisji fluorowanych gazów cieplarnianych (F-gazów) do 2050 roku. W 2026 roku wchodzą w życie kolejne ograniczenia [1, 2]:

• Zakaz stosowania HFC w serwisowaniu: Od 1 stycznia 2026 r. zabronione będzie stosowanie F-gazów o GWP wynoszącym co najmniej 2500 do konserwacji lub serwisowania klimatyzatorów oraz pomp ciepła. Oznacza to, że popularne czynniki chłodnicze, takie jak R404A, R422D czy R507, nie będą mogły być używane do serwisowania istniejących urządzeń.
• Dalsze ograniczenia w dostępności HFC: Kontynuowany jest proces stopniowego zmniejszania ilości HFC wprowadzanych na rynek UE, co oznacza, że czynniki o wysokim GWP będą coraz droższe i trudniej dostępne.
• Zakazy stosowania w nowych urządzeniach: Od 1 stycznia 2027 r. (a więc z perspektywą na 2026 rok) wejdzie w życie zakaz stosowania HFC o GWP ≥ 150 w nowych, stacjonarnych klimatyzatorach typu split zawierających mniej niż 3 kg F-gazów. To oznacza, że popularny czynnik R410A (GWP 2088) będzie wycofywany z nowych urządzeń, a R32 (GWP 675) również znajdzie się pod presją. Producenci już teraz przechodzą na alternatywne czynniki chłodnicze, takie jak A2L [4].
• Obowiązek kontroli szczelności: Operatorzy i producenci urządzeń zawierających F-gazy w określonych ilościach muszą zapewnić kontrolę szczelności, chyba że urządzenia są hermetycznie zamknięte i oznakowane, zawierające F-gazy w ilościach mniejszych niż 10 ton ekwiwalentu CO2 lub mniej niż 2 kg (mniej niż 3 kg dla urządzeń hermetycznych w budynkach mieszkalnych).

Normy PN-EN i ISO w branży HVAC w 2026 roku

Oprócz regulacji prawnych, kluczową rolę odgrywają normy PN-EN HVAC oraz normy ISO HVAC, które określają standardy techniczne i jakościowe dla urządzeń i instalacji. W 2026 roku nadal aktualne będą następujące normy [1]:

• PN-EN 378: Instalacje chłodnicze i pompy ciepła – Wymagania dotyczące bezpieczeństwa i ochrony środowiska. Minimalizuje zagrożenia związane z użytkowaniem czynników i instalacji chłodniczych.
• PN-EN 16798: Charakterystyka energetyczna budynków – Wentylacja budynków – Część 1: Parametry wejściowe środowiska wewnętrznego do projektowania i oceny charakterystyki energetycznej budynków. Dotyczy jakości powietrza wewnętrznego, środowiska cieplnego, oświetlenia i akustyki. Systemy wentylacji/klimatyzacji mają szerokie możliwości kształtowania komfortowego środowiska wewnętrznego.
• PN-EN 14511 oraz PN-EN 14825: Klimatyzatory, agregaty chłodzące ciecz i pompy ciepła do ogrzewania i chłodzenia pomieszczeń oraz agregaty procesowe, ze sprężarkami o napędzie elektrycznym. Określają terminy, definicje, metody badania i oceny wydajności sezonowej.
• EN 15232: Energetyczne właściwości budynków – Wpływ automatyzacji, sterowania i technicznego zarządzania budynkami. Precyzuje metody oceny wpływu automatyki na energochłonność.

Normy budowlane i inspekcje

Normy budowlane wentylacja w Polsce są ściśle powiązane z dyrektywami UE i normami PN-EN. Regularne inspekcje wentylacji przepisy oraz badania instalacji wentylacyjnych są niezbędne do zapewnienia zgodności z wymogami i utrzymania wysokiej jakości powietrza wewnętrznego. Warto również pamiętać o przepisach BHP HVAC, które gwarantują bezpieczeństwo pracy zarówno instalatorów, jak i użytkowników systemów.

Certyfikacja i uprawnienia w branży HVAC w 2026 roku

W obliczu rosnących wymagań prawnych, certyfikacja instalatorów HVAC oraz odpowiednie uprawnienia instalator HVAC stają się absolutną koniecznością. Najważniejsze z nich to:

• Certyfikat F-gazy: Wprowadzony przez Rozporządzenie F-gazowe, jest obowiązkowy dla personelu wykonującego czynności związane z instalacją, serwisowaniem, konserwacją, naprawą, odzyskiem i kontrolą szczelności urządzeń zawierających F-gazy. Nowe Rozporządzenie UE 2024/573 wprowadza termin ważności certyfikatów, co oznacza konieczność ich odnawiania [1].
• Certyfikat energetyczny: Chociaż nie jest to certyfikat dla instalatora, to certyfikat energetyczny budynku jest dokumentem, który odzwierciedla efektywność energetyczną obiektu i jest ściśle związany z jakością i wydajnością zainstalowanych systemów HVAC.
• Akredytacje HVAC: Firmy i instalatorzy mogą również ubiegać się o różne akredytacje, które potwierdzają ich kompetencje i zgodność z najwyższymi standardami branżowymi.

Normy dla pomp ciepła w 2026 roku

Pompy ciepła, jako kluczowy element transformacji energetycznej, również podlegają ścisłym regulacjom. Oprócz wspomnianych norm PN-EN 378, PN-EN 14511 i PN-EN 14825, istotne są również specyficzne normy dla pomp ciepła, które dotyczą ich efektywności, bezpieczeństwa i wpływu na środowisko. Od 2026 roku nastąpi wdrożenie nowych kryteriów dla pomp ciepła produkowanych w UE [5]. Dodatkowo, od 2026 roku dotacje w programie „Czyste Powietrze” mogą być dostępne tylko dla pomp ciepła produkowanych w UE [6]. Wzrost popularności pomp ciepła z naturalnymi czynnikami chłodniczymi (np. propanem) wymaga również przestrzegania dodatkowych norm bezpieczeństwa związanych z ich palnością.

Podsumowanie i perspektywy na 2026 rok

Rok 2026 w branży HVAC to kontynuacja intensywnych zmian, które mają na celu przyspieszenie dekarbonizacji i zwiększenie efektywności energetycznej. Zrozumienie i przestrzeganie norm wentylacji, certyfikatów HVAC oraz wszystkich wymagań prawnych HVAC jest kluczowe dla każdego uczestnika rynku – od producentów, przez instalatorów, po użytkowników końcowych. Inwestycja w nowoczesne, zgodne z przepisami rozwiązania, regularny serwis i ciągłe podnoszenie kwalifikacji to gwarancja sukcesu i wkład w budowanie zrównoważonej przyszłości.

---

Referencje:

[1] Klimatyzacja.pl. (2025, 23 czerwca). Co się zmieni w klimatyzacji w 2025 i 2026 roku? Nowe przepisy w pigułce.https://www.klimatyzacja.pl/artykuly/klimatyzacja/poradnik/normy-i-przepisy/co-sie-zmieni-w-klimatyzacji-w-2025-i-2026-roku-nowe-przepisy-w-pigulce

[2] FHU Inventor. (b.d.). F-gazy i nowe regulacje UE: Co musisz wiedzieć o czynnikach chłodniczych w 2025 roku?. https://fhuinventor.pl/f-gazy-i-nowe-regulacje-ue-co-musisz-wiedziec-o-czynnikach-chlodniczych-w-2025-roku/

[3] GLOBENERGIA. (2024, 4 lipca). Klasy energetyczne budynków wejdą od 2026 roku. Jak będą wyglądały?. https://globenergia.pl/klasy-energetyczne-budynkow-wejda-od-2026-roku-jak-beda-wygladaly/

[4] The Furnace Outlet. (2025, 7 lipca). 2026 HVAC Rules: How Smart Systems, SEER2 & New Refrigerants Save You Money. https://thefurnaceoutlet.com/blogs/news/2026-hvac-rules-how-smart-systems-seer2-amp-new-refrigerants-save-you-money?srsltid=AfmBOooeHwmLOP9pUoD5VB8cF3C2v9k-uUSZEsPB1yIoANY7Xa92b58_

[5] Biznes.pap.pl. (2025, 21 lipca). Wdrożenie nowych kryteriów dla pomp ciepła produkowanych w UE nastąpi od 2026 r. https://biznes.pap.pl/wiadomosci/przemysl/wdrozenie-nowych-kryteriow-dla-pomp-ciepla-produkowanych-w-ue-nastapi-od-2026-r

[6] Plum.pl. (2025, 1 września). Jak przygotować się na zmiany w programie „Czyste Powietrze”.

https://plum.pl/2025/09/01/jak-przygotowac-sie-na-zmiany-w-programie-czyste-powietrze/